আহাৰ মাহ আৰn ষাঁঠৰ সম্পৰ্ক (অলকা মহন্ত বৰুৱা)

আহাৰ মাহৰ প্ৰথমছোৱাত সাধাৰণতে মাটি চহাই কঠীয়া ৰুবৰ বাবে সাজু কৰি মাজভাগৰ পৰাই বোকা ৰোৱা অথবা কঠীয়া ৰোৱা পৰ্ব আৰম্ভ হয়৷ সেই সময়লৈ জেঠত পৰা কঠীয়া ৰুবৰ বাবে সাজু হৈ উঠে৷ তাৰ পূৰ্বে পথাৰ চহোৱাৰ সমান্তৰাল ভাৱে পথাৰৰ আলি বোকাৰে নতুনকৈ বন্ধা কামো সম্পূৰ্ণ কৰা হয়৷ এই আহাৰ মাহৰ লগতেই ওতঃপ্ৰোতভাৱে জড়িত হৈ থাকে আমতি চুৱা বা অম্বুবাচী জ্যোতিষ ¸শাস্ত্ৰ মতে আহাৰ মাহত মৃগশিৰা নক্ষত্ৰৰ তিনি পাদ অতীত হ’লে চতুৰ্থ পাদ আদ্ৰা নক্ষত্ৰৰ প্ৰথম পাদৰ ভিতৰত পৃথিৱী ঋতুমতী হয়৷ এই সময়খিনিকে অম্বুবাচী বা আমতি চুৱা বোলে৷ অম্বুবাচী এক লোকাচাৰ৷ সংস্কৃত শব্দ ‘অম্বু’ আৰু ‘বাচী’ শব্দ দুটাৰ পৰা ‘অম্বুবাচী’ শব্দটি গঠিত হৈছে বুলি পণ্ডিতসকলে ক’ব খোজে৷ অম্বুবাচী শব্দটিৰ ‘অম্বু’ শব্দটোৱে পানী আৰু ‘বাচী’ শব্দটোৱে প্ৰকাশ কৰা বুজায়৷ গ্ৰামাঞ্চলত বাস কৰা জনগণে সৰল বিশ্বাসত নানা নিয়ম – নীতিৰ মাজেৰে পৰম্পৰাগত ভাৱে অম্বুবাচী পালন কৰি আহিছে৷ জেঠৰ শেষৰ তিনি দিন আৰু আহাৰৰ প্ৰথম তিনি দিনক একেলগে ‘ষাঁঠ’ বুলি কোৱা হয়৷ অম্বুবাচীৰ লগত এই ষঁাঠৰ বিশেষ সম্পৰ্ক থাকে৷ সাধাৰণতে প্ৰতি বছৰে ছয় নতুবা সাত আহাৰৰ পৰা দহ নাইবা এঘাৰ আহাৰলৈ অম্বুবাচীৰ যুগ থাকে৷ অম্বুবাচী আৰম্ভ হ’বৰ দিনটোক ‘অম্বুবাচী প্ৰবৃত্তি’ আৰু শেষৰ দিনটোক ‘অম্বুবাচী নিবৃত্তি’ বোলে৷ পৃথিৱীখনক সাধাৰণতে মাতৃ জ্ঞান কৰা হয়৷ লোকবিশ্বাস মতে, অম্বুবাচীৰ সময়ত ধৰিত্ৰী ৰজঃস্বলা হয়৷ সেয়ে এই ধৰিত্ৰী ৰজঃস্বলা হোৱাৰ বাবে গঞাৰ কৃষি জীৱিলোক সকলে এই অম্বুবাচী নানা ধৰণে পালন কৰি আহিছে৷ আহাৰ মাহটো কৃষকসকলৰ বাবে বৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ মাহ ৷ কৃষকসকলে এই মাহটোত পূৰ্বতে সিঁচি থোৱা কঠীয়াখিনি ৰুবলৈ পথাৰত মাটি সমূহ চহাবলৈ আৰম্ভ কৰে৷ ধৰিত্ৰী ঋতুমতী হোৱা বাবে কৃষক সকলে চাৰিদিন হালখটি কৰে৷ ধৰিত্ৰী অশুদ্ধি হৈ থাকে বুলি বিশ্বাস কৰিয়েই হিন্দু ধৰ্মাৱলম্বী লোক সকলে মাংগলিক কাম কৰাৰ পৰা বিৰত থকাৰ উপৰি মাটি খন্দা, ফল মূল ছিঙা কাৰ্যবোৰৰ পৰাও বিৰত থাকে ৷ বিশ্বপ্ৰসিদ্ধ শক্তিপীঠ কামাখ্যা মন্দিৰৰ পূজা-সেৱাও বন্ধ থাকে এই সময়খিনিত৷ এইদিন কেইটাত বিধৱাসকলে জুই স্পৰ্শ নকৰে৷ সেয়ে জুইৰ লগত সম্পৰ্ক থকা খাদ্য ভক্ষণ নকৰি ফল মূল, চাগু, দৈ আদি ভক্ষণ কৰে৷ এই সময়ত বাৰীত আম, কঁঠাল, লেচু, পনিয়ল, কলাজাম, প্লাম আদি পকি গোন্ধত আমোল–মোলাই থাকে৷ সধৱাসকলে ব্ৰত পালন কৰে৷ কৃষক সকলে ভঁৰাল ঘৰত উঠি ধান নমাই ননাৰ লগতে গোঁসাই ঘৰ, মাৰৈ ঘৰতো প্ৰৱেশন কৰে৷ প্ৰতিটো পৰিয়ালৰে একেবাৰে লাগতিয়াল বস্তুখিনিৰ বাহিৰে আন বস্তুবোৰ একাষৰীয়াকৈ ৰাখে আৰু এই বস্তুখিনি পৰিয়ালৰ কোনো সদস্যই স্পৰ্শ নকৰে৷ চাৰিদিনৰ পিছত অৰ্থাৎ নিবৃত্তিৰ দিনা গাঁৱৰ প্ৰতিঘৰৰে জীয়ৰী-বোৱাৰীহঁতে কাপোৰ-কানি, চৰু-হাৰি, ঢাৰি-ঢকুৱা আদি ধোৱাৰ উপৰিও ঘৰ-চোতাল মচা-কচা কৰি পৰিষ্কাৰ কৰে৷ সিদিনাই পুৰণি বাঢ়নীসমূহ চুৱা বুলি মানি লৈ সেইবোৰ পেলাই নতুন বাঢ়নী ব্যৱহাৰ কৰে৷ লোক বিশ্বাস মতে, ফল নধৰা গছত আমতিৰ চুৱা বাঢ়নী বান্ধি দিলে ফল ধৰে৷ সেয়ে ফল নধৰা আম-কঁঠাল গছত চুৱা বাঢ়নী বান্ধি দিয়া দেখা পোৱা যায়৷ শিপিনিসকলে তাঁতশালত নব’হে৷ অম্বুবাচীৰ সময়ত কম-বেছি পৰিমাণে প্ৰতিঘৰৰলোকে এই সময়ছোৱাত পকা ফলসমূহ ভক্ষণ কৰে৷ এই অম্বুবাচীৰ কেইদিনত ‘আমতি বুঢ়া’ মানুহৰ ঘৰলৈ আহে বুলি জনবিশ্বাসত প্ৰচলিত আছে৷ দেশৰ অন্যতম প্ৰাচীন শক্তিপীঠ কামাখ্যা মন্দিৰত বিভিন্ন উৎসৱ অনুষ্ঠিত হয় যদিও আহাৰ মাহত অনুষ্ঠিত হোৱা ‘অম্বুবাচী মেলা’ আটাইতকৈ জনপ্ৰিয়৷ জনবিশ্বাস মতে, অম্বুবাচীৰ সময়ত কামাখ্যা দেৱী ঋতু প্ৰাপ্ত হয় আৰু ঋতুধৰ্মৰ যি অশুচিতা, সেয়া কঠোৰ ভাৱে পালন কৰা হয়৷ অম্বুবাচীত নাৰী সম্পৰ্কীয় কিছুমান ধ্যান–ধাৰণা আছে৷ পৃথিৱীক মাতৃৰ লগত ৰিজোৱা হয়৷ বিশ্বাস কৰা হয় যে কৃষি পদ্ধতি আদিতে নাৰীয়েই আৱিষ্কাৰ কৰিছিল৷ অম্বুবাচী বা ষাঁঠৰ দিনত আই বসুমতী ৰজঃস্বলা হোৱা বুলি বিশ্বাস কৰা হৈছে৷ অম্বুবাচী আহাৰ মাহৰ ষষ্ঠদিনৰ পৰা প্ৰায় ৮৪ ঘণ্টা পৃথিৱী এনে অৱস্থাত থকা বুলি বিশ্বাস কৰা হয়৷ ঋতুমতী নাৰীক যেনেকৈ কাম–কাজৰ পৰা জিৰণি দিয়া হয়, তেনেদৰে মাতৃ বসুমতীকো অম্বুবাচীৰ সময়ত জিৰণি দিয়া দিয়ে৷ কৃষি কৰ্ম নহয়, হালখতি হয়, মাটি কৰ্ষণন কৰে৷ এই সময়ছোৱাত অৰ্থাৎ তিনি দিন বন্ধ থাকে মন্দিৰৰ দুৱাৰ৷ সেই তিনি দিন নদৰ্শনাৰ্থীক দৰ্শন কৰিব দিয়া নহয়৷ চতুৰ্থ দিনা অৰ্থাৎ অম্বুবাচীৰ নিবৃত্তিৰ দিনা ৰীতি-নীতিৰে দেৱীৰ স্নান পূজা আদি সম্পন্ন কৰাৰ পিছত মন্দিৰৰ দুৱাৰ ভক্তসকলৰ বাবে খুলি দিয়া হয়৷ ভক্তসকলে এই দিনটো দেৱীদৰ্শনৰ বাবে আটাইতকৈ শুভদিন বুলি মানি আহিছে৷ কামাখ্যাৰ অম্বুবাচী মেলাত ভাৰতবৰ্ষৰ দূৰ-দূৰণিৰ পৰা বহু যাত্ৰীৰ সমাগম হয়|

দেশ বিদেশৰ সাধু-সন্ন্যাসীৰ উপস্থিতি এই মেলাৰ বিশেষ আকৰ্ষণ৷ অম্বুবাচী যোগত কামাখ্যা দেৱীৰ ৰক্ত বস্ত্ৰৰ মাহাত্ম্য হিন্দুমাত্ৰেই বিদিত আছে৷ জনবিশ্বাসত এই ৰক্তবস্ত্ৰ শৰীৰত ধাৰণ কৰিলে অভীষ্ট ফল লাভ হয় আৰু এই ৰক্তবস্ত্ৰ লগত ৰাখি আন ঠাইত জপ পূজা কৰিলেও ভক্তৰ কামনা পূৰ্ণ হয় বুলি এক জনবিশ্বাস আছে নীলাচল পাহাৰৰ বুকুত অৱস্থিত কামাখ্যাধাম দেশ-বিদেশৰ পৰ্যটকৰ আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰবিন্দু৷ এই উৎসৱ লৈ দেশ-বিদেশৰ ভক্তৰ আগমণ ঘটে৷ ধৰ্মীয় উৎসৱ উপলক্ষে কোনো স্থানলৈ অহা পৰ্যটকক ধৰ্মীয় পৰ্যটক বোলা হয়৷ অসমৰ পৰ্যটকৰ উৎকৃষ্ট স্থানৰ মৰ্যাদা দিছে৷ অম্বুবাচী উৎসৱক কেন্দ্ৰ কৰি কামাখ্যাত ধৰ্মীয় পৰ্যটন ক্ষেত্ৰৰূপে গঢ় দিয়াৰ বহু সমল আছে৷