নিঃসংগতা (A Clean, Well Lighted Place)মুলঃ আৰ্নেষ্ট হেমিংওয়ে (অনুবাদ ঃ বন্দনা বৰঠাকুৰ)

‘কিয় বা বচালে তেওঁক?’

‘ভূতৰ ভয়ত ছাগে৷’

‘তেওঁৰ বহুত টকা আছে৷’

‘তেওঁৰ বয়স ৮০ বছৰ মান হ’ব৷’

‘অ’ তেনেকুৱাই হ’ব৷’

‘উঃ কেতিয়া যে ঘৰলৈ যাব পাৰিম?’

‘ৰাতি ৩ টা বজাৰ আগতে কেতিয়াও যোৱা নহয়৷’

‘এইটো কি শোৱাৰ সময়?’

‘বুঢ়াৰ ভাল লাগে সেইকাৰণে ৰাতি এনেদৰে থাকে৷’

‘মানুহটো আচলতে বৰ নিঃসংগ৷ কিন্তু আমিতো নিঃসংগ নহয়৷ আমাৰ পৰিয়াল আছে৷ ঘৈণীয়ে ছাগে এতিয়াও অপেক্ষা কৰি আছে৷’

‘এটা সময়ত তেওঁৰো ঘৈণীয়েক আছিল৷’

‘কিন্তু এতিয়া আৰু তেওঁৰ ঘৈণীয়েক তেওঁৰ কোনো কামত নাহে৷’

‘তুমি তেনেকৈ নক’বা৷ কাৰণ তেওঁৰ এইটো বয়সত ঘৈণীয়েক থকা হ’লে বহুত সুবিধা হ’লহেঁতেন৷’

‘কিয় তেওঁৰ ভায়েকৰ ঘৈণীয়েকে তেওঁক বচায় বুলি দেখোন তুমি কৈছিলা৷’

‘মই তেওঁৰ দৰে বুঢ়া হ’ব নিবিচাৰো৷ বুঢ়া বয়স সঁচাকৈ বৰ জঘন্য৷’

‘সদায় নহয়৷ এই বুঢ়া মানুহজন বৰ সৰল৷ কেতিয়াও কষ্ট কৰি মদ নাখায়৷ আনকি এই মাতাল অৱস্থাতো নষ্ট নকৰে৷ চোৱাচোন এবাৰ তুমি৷’

‘নাই নাই মই নাচাও৷ মই বিচাৰিছো তেওঁ ঘৰলৈ যাওঁক৷ আমাৰ দৰে মানুহৰ কাৰণে তেওঁৰ দয়া নাই৷’

এইবাৰ বুঢ়াজনে সিহঁতৰ ফালে চালে৷ গিলাচটো দেখুৱাই মদৰ অৰ্ডাৰ দিলে৷

যুৱক ওৱেটাৰজন যোৱাৰ বাবে খৰখেদা লগাইছিল৷ সি বুঢ়াৰ ওচৰলৈ গ’ল আৰু ক’লে আজি ৰাতি আৰু নহ’ব৷ ক্ষমা কৰিব৷

বুঢ়া নাচোৰ বান্দা৷ আকৌ ক’লে, ‘মোক আৰু লাগে৷’

‘নহ’ব৷ আজিৰ বাবে ইয়াতে শেষ৷’ ওৱেটাৰজনে টেবুল মচি মচি ক’লে৷

বুঢ়া উপায় নাপাই উঠিল৷ টেবুলত থকা গিলাচ আৰু প্লেটবোৰ হিচাপ কৰি কোনোমতে পকেটৰ পৰা ব্ৰাউন ৰঙৰ পাৰ্চটো উলিয়াই দাম দিয়াৰ লগতে ওৱেটাৰজনকো তাৰ টিপচ দিলে৷

ওৱেটাৰ দুটাই দেখিলে নিৰ্জন জাৰণিখনত বুঢ়া অকলে খোজকাঢ়ি গৈ আছে৷ খোজবোৰ দেখিলেই বুজা যায় কিমান মৰ্যদাসম্পন্ন তেওঁ৷

তেওঁক আৰু অলপ সময় থাকিবলৈ দিব লাগিছিল৷ ইজন ওৱেটাৰে ডেকা ওৱেটাৰজনক ক’লে৷ কথা কৈ কৈ দুইজনে ক্যাফেৰ ছাটাৰ নমালে৷ এতিয়াও আঢ়ৈ বজাই নাই৷

‘মই ঘৰলৈ যাওঁ৷ শুব লাগে৷’

‘অলপ সময় ৰ’বা৷’

‘নাই নাহ,× মই যাওঁ৷’

‘ইমান লৰালৰি কিয়?’

‘তুমি বুঢ়াৰ দৰে কথা কৈছা৷’

‘বুঢ়াই এটা বটল কিনি ঘৰতে খাব পাৰে দেখোন আৰামত৷’

‘এটাইতো একো নহয়৷’

‘সেইটো হয়৷’ যুৱক ওৱেটাৰে স্বীকাৰ কৰিলে৷ আৰু ক’লে, ‘তাৰ ঘৰলৈযোৱাৰ অলপ লৰালৰি আছে৷’

‘হ’ব দিয়া৷ তলা মাৰা এতিয়া৷’

‘যিসকল এই ক্যাফেত দেৰীলৈ থাকিব বিচাৰে মই তেওঁলোকৰ দলৰ৷’ ইজনে ক’লে, ‘যি ৰাতি বিচনাত শুবলৈ যাব নিবিচাৰে তেঁৱো সেই দলৰ৷ ৰাতি যাৰ বাবে অন্ধকাৰ নহয় পোহৰৰ দৰকাৰ মই তেওঁলোকৰ দলৰ৷

‘মই ঘৰলৈ যাবলৈ বিচাৰো আৰু শুবলৈও বিচাৰো৷’

‘আমি দুজন দুটা ভিন্ন প্ৰকৃতিৰ মানুহ৷’ যুৱকজন ঘৰলৈ যাবলৈ প্ৰস্তুত হ’ল৷

‘এইয়া কেৱল যৌৱন আৰু আশা–হতাশাৰ কথা নহয়৷ তথাপি দুয়োটাই সুন্দৰ৷ প্ৰতি ৰাতি ক্যাফেত সচৰাচৰ কোনোবা নহয় কোনোবা এজন থাকেই৷ যাৰ ইয়াত থকাতো প্ৰয়োজন হয়৷ আৰু মই সেইবাবে ক্যাফে বন্ধ কৰিব নিবিচাৰো৷ ৰাতি যিসকলে পোহৰ বিচাৰে মই সেই দলৰ৷

‘মই ঘৰলৈ যাব বিচাৰো আৰু শুবলৈও বিচাৰো৷’

‘আমি দুজন দুটা বেলেগ প্ৰকৃতিৰ মানুহ৷’ যুৱক ওৱেটাৰজন ঘৰলৈ যাবলৈ প্ৰস্তুত হ’ল৷

‘এইয়া অকল যৌৱন আৰু হতাশাৰ কথা নহয়৷ অৱশ্যে যদিও দুয়ো সুন্দৰ৷ প্ৰায় ৰাতি ক্যাফেত কোনোবা এজন নহয় কোনোবা থাকে৷ যি হয়তো বিচাৰে ক্যাফেত থকাটো আৰু মই সেইবাবে ক্যাফেৰ ছাটাৰ বন্ধ কৰিব নিবিচাৰো৷’

‘বহুত ধাবা আছে যিবোৰ ৰাতিও খোলা থাকে৷’

‘তুমি বুজি নোপোৱা৷ ক্যাফেবোৰ সুন্দৰ আৰু মনোৰম৷ পোহৰেৰে ভৰি থাকে৷ লগত থাকে গছৰ পাতৰ মায়াবী ছাঁ৷’

‘শুভৰাত্ৰি’ বুলি কৈ যুৱক ওৱেটাৰজন গ’ল৷

সিজন ওৱেটাৰেও ‘শুভৰাত্ৰি’ বুলি কৈ কথা শেষ কৰিলে৷ লাইট নুমুওৱাৰ পাছত সি নিজে নিজে ক’লে, ‘পোহৰ থাকিলেই নহ’ব পৰিস্কাৰ হ’ব লাগিব৷ তুমি হয়তো সংগীত ভাল নাপাবাও পাৰা আৰু হয়তো পাবও পাৰা৷ আৰু হয়তো ইমান সময়ত বাৰ খোলা থাকিলে তুমি মৰ্যদাৰ সৈতে বাৰৰ সন্মুখত থিয় হ’ব নোৱাৰা৷ সেইয়া ভয়ো হ’ব পাৰে৷ কিছুমান মানুহে খুব সুন্দৰভাৱে সজোৱা পোহৰেৰে ভৰা ঠাই বিচাৰে৷ হাঁহি হাঁহি ওৱেটাৰজন এখন বাৰৰ সন্মুখত ৰ’লগৈ৷ কফি মেলিনৰ পৰা লোভনীয় গোন্ধ আৰু ধোৱা উৰি আছিল৷

বাৰমেনজনে তাক দেখি সুধিলে, ‘কি লাগে তোমাক?’

‘নাডা৷’

বাৰমেনজনে সুধিলে, ‘এটা নে?’

‘হয় এটা লাগে৷’ ওৱেটাৰজনে ক’লে৷

বাৰমেনজনে তাক এটা সৰু কাপত দিলে৷

ওৱেটাৰজনে ক’লে ইয়াত পোহৰ বৰ সুন্দৰ যদিও বাৰখন বৰ লেতেৰা৷

বাৰমেনজেন ওৱেটাৰজনক চালে, কিন্তু বিশেষ একো নক’লে৷ মাত্ৰ ক’লে, ‘এইটো কথা পতাৰ সময় নহয়৷ বহুত দেৰী হৈ গৈছে৷ তোমাক কি আৰু লাগিব?’

‘নালাগে৷ ধন্যবাদ৷’ কথাষাৰ কৈ ওৱেটাৰজন গ’লগৈ৷ বাৰ, ধাবা এইবোৰ তাৰ পছন্দৰ নহয়৷ একো চিন্তা নকৰাকৈ সি ঘৰলৈ যাব লাগে বিছনাখন পালেই শুই যাব লাগে৷ দিনৰ পোহৰ আহিলেহে তাৰ টোপনি যাব৷ সি নিজকে নিজে ক’লে এইটো হয়তো ‘‘ইনসোমনিয়া’’ এক প্ৰকাৰ বেমাৰ৷ বেমাৰ হ’লেও বহুতৰ বাবে এইটো থকা দৰ্কাৰ৷

‘নহয়নে বাৰু?’