
প্ৰথম খণ্ড
ঠৰঙা শীতত দাঁতে দাঁতে ঠেকা খোৱা গভীৰ ৰাতি৷ ৱেগ’নাৰ গাড়ীখনত তেতিয়া পাঁচগৰাকী লোক গৈ আছে গন্তব্যস্থললৈ৷ সেই নিশা গভীৰ কুঁৱলীৰ আচ্ছাদন; বাট–পথ একো নমনি৷ তেনে ঘন কুঁৱলীৰ আচ্ছাদনতে ৱেগ’নাৰ গাড়ীখন চলাই গৈ আছে এজন ওখ–পাখ অলপ ক্ষীণকায় যুৱকে৷ জয়াল নিশা মাজে মাজে যাত্ৰাপথত বনৰীয়া হাতী, বাঘৰ গোজৰণিয়ে আমনি নকৰা নহয় কিন্তু এই যে গাড়ীখনৰ ভিতৰত চাৰিজন লোক! এজন সেই ওখ–পাখ গাড়ী চালকজন আৰু তেওঁৰেই পিতৃ ভগৱত ব্যাখ্যাৰে গদগদ হৈ থকা হাস্যৰস ভৰা এখনি মুখ! পিছৰ আসনত বহি যোৱা সেই দৃঢ় স্বাধীনচিতীয়া মনৰ চালকজনৰ মৰমৰ বায়েক; যাৰ চকু টলবল সৃজনশীল কামৰ বাবেই আৰু তাৰ কাষতেই এগৰাকী লেখিকা, চিত্ৰশিল্পী; দেশ–বিদেশতো যাৰ লেখা, ছবিয়ে বহু সমাদৰ লাভ কৰিছে মূলতঃ তেওঁৰ বাবেই যেন গভীৰ নিশাৰ এই যাত্ৰা৷ লেখিকা গৰাকীৰ কাষত বহি আহিছে তেওঁৰেই স্বামী৷ ওখ–পাখ, দেখাতেই উদাৰ উদাৰ লগা এখন মুখ৷ গভীৰ নিশা ঘন কুঁৱলীৰ আচ্ছাদনৰ মাজত এই মুখকেইখন যেন বৰ আপোন ইজনে–সিজনৰ!
যেন কোনোবা সুহৃদ, কোনোবা অন্তৰংগ বন্ধু! কোনোবা আত্মীয় যুগ–যুগান্তৰৰ৷
দৰাচলতে, সেই যে গভীৰ নিশা গভীৰ বিশাল অৰণ্যখনৰ অলপ ওচৰতেই থকা মূল ৰাস্তাটোৰেই আহি আছিল ৱেগ’নাৰ গাড়ীখন সেই অৰণ্যখনেই আছিল যোৰহাট জিলাৰ প্ৰখ্যাত সেই “গিবন অভয়াৰণ্য৷’’ হলৌ বান্দৰৰ বাবেই মূলতঃ বিখ্যাত এই অৰণ্য৷ প্ৰায় সাতটা প্ৰজাতিৰেই হেনো বান্দৰ আছে এই অৰণ্যত৷ নিশা বিচৰণ কৰা লাজুকী বান্দৰ, ইয়াৰ অতি প্ৰখ্যাত “গিবন’’ (হলৌ বান্দৰ), যাৰ জীৱন প্ৰণালী বহু অংশ মিলি যায় মানুহৰ স’তে এই যে স্ব–গোত্ৰৰ স’তে যুগ্ম জীৱন আৰম্ভ নকৰা, মাথোঁ এবাৰৰ বাবেই যুগ্ম জীৱনত নমা! সঁচাই ভাল লাগে৷ ভাল লাগে ভাবি বন্যপ্ৰাণীৰ মাজতো এনে নিয়ম–শৃংখলা দেখি৷
ৱেগ’নাৰখন আহি ৰৈ গ’লহি মৰিয়নি জংচনত৷ গাড়ীৰ পৰা নামি পৰিল সেই লেখিকাগৰাকীৰ লগত তেওঁৰ স্বামী৷ অলপ সময়ৰ পাছতে উজনিফালৰ পৰা আহিব “কামৰূপ এক্সপ্ৰেছ৷’’ এই এক্সপ্ৰেছৰে শীত–তাপ নিয়ন্ত্ৰিত কক্ষৰ যাত্ৰী হ’ব সেই লেখিকা গৰাকী আৰু তেওঁৰ স্বামী৷ ট্ৰেইন যাত্ৰীসকলৰ মাজত তেওঁলোকো হৈ পৰিব এক অভিন্ন অংগ৷ প্ৰতিক্ষণৰ সুখ–দুখৰ সমভাগী– ভাবেৰে, কথাৰে, সহযাত্ৰীৰ বুকুৰ ভাষাৰ উমেৰে৷
তাৰো আগত এই যে এটি পৰিয়ালে গভীৰ নিশা কোনো বাধা–বিঘিনিলৈ কেৰেপ নকৰি থৈ গ’লহি জংচনত তেওঁলোকক কি বুলি ধন্যবাদ জনাব এই লেখিকাগৰাকী কিম্বা তেওঁৰ স্বামীয়ে৷ নাই, নাই এয়া ধন্যবাদৰ কথা নহয়; এয়া মাথোঁ বুকুৰ ভাষা বুজি পোৱাৰ কথা৷ এই যে মানুহ মানুহৰ বাবেই৷
আগলৈ…