প্ৰসিদ্ধ উৰিয়া উপন্যাসৰ মুকলি অনুবাদ( – Purbodix.com

প্ৰসিদ্ধ উৰিয়া উপন্যাসৰ মুকলি অনুবাদ(

মূল গৌৰহৰি দাস

অনুবাদ নিৰ্মালি মহন্ত

যোৱা সংখ্যাৰ পিছৰ পৰা..

এই হৈ হোৱা গণ্ডগোলৰ পিছৰ পৰা ৰমাকান্তৰ ঘৰলৈ তাৰ এবাৰো যোৱা হোৱা নাই৷ আৰু যাবওনো কি বুলি? খঙেটা সদায় তাৰ নাকৰ ওপৰতে থাকে৷ কিবা এটা সুধিলেও মিছাতে নীলাম্বৰক, ইন্দ্ৰমণিৰ সমৰ্থক বুলিহে সন্দেহ কৰিব৷ প্ৰকৃততে কিন্তু সেইটো একেবাৰেই মিছা৷ পৰিস্থিতিত পৰিহে সি মনে মনে থাকিবলগীয়া হৈছিল৷ লে কিজানিবা সভাপতিয়ে তাৰ অস্থায়ী চাকৰিটোও কাঢ়ি লৈ যায়৷

পুখুৰী পাৰতে নীলাম্বৰে এনেই ইফালসিফাল কৰি থাকিল৷ বাওঁফালেদি লে তাৰ ঘৰ আৰু সোঁফালে লে ৰমাকান্তহঁতৰ ঘৰ৷ পিচে ৰমাকান্তৰ ঘৰলৈ যাবলৈকো কিবা এটাতো অজুহাত লাগিব৷

আগতে কিন্তু তাৰ ৰমাকান্তৰ ঘৰলৈ যাবলৈ একো অসুবিধা নহৈছিল৷ দিনটোৰ যিকোনো সময়তে ওলাইছিল গৈ তাহাঁতৰ ঘৰত হেঁপাহ পলুৱাই মালতীক চাইছিল৷ ৰমাকান্তৰ মাকৰ হাতৰ পিঠাপনা উদৰ পূৰাই খাই ঘৰলৈ উভতি আহিছিল৷ কিন্তু এই গণ্ডগোলখন লগাৰ পিছৰ পৰাহে সি যাবলৈ সাহস কৰিব পৰা নাই৷

হাগ বিহুৰ আগদিনা ইন্দ্ৰমণিৰ নাটকখন আকৌ এবাৰ মঞ্চস্থ কৰা ল৷ সেইদিনাই তাৰ মালতীক শেষ দেখা৷

আগেপিচে দেখা দেখি লে মালতীয়ে তাৰ ভালবেয়াৰ খবৰো লয়৷ কিন্তু কিয়বা সেই নাটকৰ দিনা তাই ইমান গহীন হৈ থাকিল? কতবাৰ যে মনৰ কথা মালতীৰ আগত বুলি ভাবিলে৷ পিচে আজিলৈকে সেইয়া হৈ নুঠিল৷

দেৰিলৈকে আগদিনাৰ নাটক চাই অনিদ্ৰাত থকা মানুহখিনি শুই উঠাৰ আগতেই মেঘৰ গৰ্জনৰ দৰে গোমগোমাই এখন বুলডজাৰ আহি থিয় হৈছিলহি সোণাৰি গাঁৱৰ ওচৰত৷ সেই শব্দতেই মানুহেবাৰৰো  টোপনি ভাঙিল৷ অৰ্জুন বাবাজীৰ পুখুৰীৰ পৰা উভতি অহা গাঁৱৰ মাইকী মানুহবোৰেও আহি নিজৰ নিজৰ ঘৰত খবৰ দিছিলহি যে গাঁৱলৈ এখন প্ৰকাণ্ড গাড়ী আহিছে বুলিএই ডাঙৰ ডাঙৰ চকা আৰু সমুখত এই লম্বা লোহাৰ তক্তা৷ চকাবোৰত মোটা মোটা লোহাৰ শিকলি৷ ভুচ ভুচ কৈ ওপৰেদি ধোৱা ওলাই থাকে৷ সোণপাহাৰ ভাঙোতে যেনেকৈ মানুহেবাৰ গোট খাইছিল, সেইদিনাও আহি সোণাৰি গাঁৱৰ ওচৰত মানুহবোৰ থুপ খাইছিলহি৷ অৱশ্যে গাড়ীখন দেখাৰ লগে লগে মতা মানুহেবাৰে বুজি পালে যে সেইখন গাড়ী নহয়, বুলডজাৰহে৷

ৰমাকান্তইতো খঙত ৰুদ্ৰমূৰ্তি ধৰি কোম্পানিৰ মানুহ শুভেন্দুকেই বিচাৰি গৈছিল৷ কিন্তু শুভেন্দু সেইদিনা গাঁৱত নাছিল৷ নাটক আৰম্ভ হোৱাৰ কিছু সময় পূৰ্বে বাইকত বহি পাহাৰৰ সিফালে থকা কোম্পানিৰ কেম্পলৈ গুচি গৈছিল৷

নীলাম্বৰো খবৰ পোৱাৰ লগে লগে গৈ পাইছিল সোণাৰি গাওঁ৷ সেইদিনাখনতো স্কুললৈ এটাও ৰা নাহিল৷ গোটেইবোৰ গৈছিল বুলডজাৰ চাবলৈ৷ আগতে কোনো দিনে দেখি নোপোৱা সেই মেচিনটোৱে যে সিহঁতৰ মনত কত কৌতূহলৰ সৃষ্টি কৰিছিল৷

বুলডজাৰখন লৈ অহা মানুহটো আৰু তাৰ লগত অহা আন ৰাটো আছিল একেবাৰে ঠাণ্ডামুণ্ডা৷ সিহঁতৰ নিচিনা শান্ত, সহজ সৰল ৰা নীলাম্বৰে তাৰ জীৱনত আগে কাহানিও দেখা নাই৷ ৰমাকান্তই সোধাত সিহঁতে মাত্ৰ কৈছিল – “আমাক ৰাস্তাৰ কাম বুলি কোৱাৰ কাৰণেহে আমি এইখন ইয়ালৈ আনিছোঁ আমি কোম্পানিৰ মানুহ নহয়৷ আমাৰ কাম হৈছে মাত্ৰ বুলডজাৰখন গাঁৱলৈ আনি দিয়া৷ মাটি খন্দা, মাটি সমান কৰা, মাটি টান কৰা আটাইবোৰ কাম কৰিবই৷ সভাপতিক ইয়াৰ দাায়িত্ব দি আমি আজিয়েই ঘূৰি যাম৷ যেতিয়া ৰাস্তা বনোৱাৰ কাম আৰম্ভ , তেতিয়াহে আহিম৷

সিহঁতৰ কথা শুনি ৰমাকান্তই আৰু কি ?

লাহে লাহে মানুহৰ জুম ভাগিল৷ ৰৈ গৈছিল যদি কণ কণ ৰাছোৱালীবোৰ৷

ৰা দুটাও উদ্ধৱ মহান্তিৰ ঘৰলৈ গৈ চাবিটো দি, তাতেই জাজলপান খাই উঠি, পিছত বাইকত বহি গোপীনাথপুৰলৈ ঘূৰি গুছি গৈছিল৷

নীলাম্বৰে সোণাৰি গাঁৱৰফালে এবাৰ চালে৷

কৃষ্ণচূড়া জোপাৰ তলতে এটা প্ৰকাণ্ড হালধীয়া ৰঙৰ হাতীৰ দৰে থিয় হৈ আছিল বুলডজাৰখন৷ সৰু সৰু ৰাছোৱালীবোৰ তাৰ ওচৰলৈ যায় বুলি তাৰ চাৰিওফালে খুঁটা পুতি কাঁটা তাঁৰেদি বেৰি থৈছিল৷ ইয়াৰ পিছত আৰু দুসপ্তাহ পাৰ হৈ ল৷ না শুভেন্দু উভতি আহিল, না কাম আৰম্ভ ল৷ শেষ হাগৰ উষ্ম অপৰাহ্নৰ দৰে গাঁৱৰ মানুহখিনি এতিয়াও গৰম হৈ আছে৷

 

নীলাম্বৰে নিজৰ মনটোক আগে দৃঢ় কৰি লে৷ ইমান দূৰ আগবাঢ়ি আহিলেই যেতিয়া, ৰমাকান্তৰ ঘৰতো এপাক মাৰি যোৱাই ভাল৷ এনেও তাৰ স্কুলৰ চাকৰিটো পোৱাত ৰমাকান্তৰ দেউতাকৰ বহুখিনি হাত আছে৷ লগতে ৰমাকান্তৰ লগতো তাৰ কোনো শত্ৰুতা নাই৷ গতিকে মিছাতে এইবোৰ চিন্তা কৰাৰ দৰকাৰ কি? মালতীয়েও জানো তাৰ লগত কথা নাপাতে? ওলোটাই এনেকৈ নোযোৱাকৈ থাকিলেহে সিহঁতৰ তাৰ ওপৰত সন্দেহ ব৷ আচলতে মালতীক সি বলিয়াৰ দৰে ভাল পায়৷ এতিয়া তাই তাক ভালপায় নে নাপায় সেইটোহে সি নেজানে৷ বহুবাৰ তাইক বুলি ভাবিও, কথাখিনি ডিঙিলৈকে আহি, আকৌ  ভিতৰলৈ সোমাই যায়৷ ছোৱালীজনীৰ ৰূপ, গুণ, তাইৰ আদবকায়দা সকলোৱেই তাৰ ভাল লাগে৷ বয়সত তাতকৈ তাই তিনি বছৰ সৰু লেও চিন্তাধাৰাৰ ফালৰ পৰা কিন্তু বহু ডাঙৰ৷ তাইৰ দৰে আত্মবিশ্বাসী ছোৱালী হয়তো এই পাটপুৰত বিচাৰিলে দ্বিতীয়জনী নোলাব৷ কথা পাগুলি পাগুলিয়ে অৱশেষত নীলাম্বৰে গৈ সনাতন দাসৰ ঘৰৰ পদূলিত থিয় লগৈ৷ জহকালিৰ ভৰদুপৰীয়াৰ সময়৷ ৰমাকান্তৰ মাকে তেতিয়া চাউল নে দাইল কিবা বাছি আছিল৷ মানুহগৰাকীয়ে নীলাম্বৰক দেখাৰ লগে লগে বৰ মৰমেৰে মাতিলে, “আৰে নীল দেখোন! ইমান দিনৰ মূৰত ওলালি যে! আহ বাবা, আহ৷ তোৰ কথা আজি ৰাতিপুৱাই আমাৰ ঘৰত ওলাইছিল৷

নীলাম্বৰেও ৰমাকান্তৰ মাকৰ ভৰি চুই থিতাতে প্ৰণাম এটা কৰি, হাঁহি হাঁহি লে, “মই আকৌ ভাবিছিলোঁ আপোনালোকে মোক পাহৰি নেকি৷

সনাতন দাসে অকণমান দূৰৈত এখন কাগজ লৈ কিবা পঢ়ি আছিল৷ নীলাম্বৰৰ মাত শুনি মানুহজন বাহিৰলৈ ওলাই আহি তাক মাত লগালে, “আহ নীলাম্বৰ৷ আজি স্কুল ছুটী নেকি? পিচে এতিয়া কিন্তু শাস্ত্ৰ এৰি শস্ত্ৰ ধৰাৰ সময়৷

মই বুজি নাপালোঁ খুৰা? – নীলাম্বৰে সুধিলে৷

নীলাম্বৰক বহিবলৈ কঠ এখন দি, ৰমাকান্তৰ মাকে সুধিলে, “তইতো একো খাই অহা নাই চাগে? মই কিবা অলপ লৈ আনো ৰহ৷

কিন্তু নীলাম্বৰে মানা কৰি লে, “নাই, নাই খুৰী, মই খায়েই আহিছোঁ৷ ৰমাকান্তৰ লগত অলপ কথা আছিল কাৰণেহে আহিছিলোঁ৷ বহুত দিন তাক লগ পোৱা৷ সি চাগে মোক কিবা ভুলেই

তাৰ কথা বাদ দে, বুইছ৷ অনবৰতে মূৰটো গৰমেই হৈ থাকে৷ মূৰটো গৰম কৰি আজিলৈকে কিবা এটা কৰিব পাৰিলে জানো? এই ফাকুৱাৰ দিনা যিটোহে ঘটিল, চিন্তাই হৈছে এতিয়া৷ শত্ৰুৱেতো বিচাৰিছেই গাঁৱত পুলিচ সোমাওক৷ৰমাকান্তৰ মাকে লে৷

ৰমাকান্তৰ মাকৰ কথাবোৰ শুনি থাকিলেও নীলাম্বৰৰ চকু দুটাই পিচে মালতীকহে বিচাৰি ফুৰিছিল৷ সনাতন দাসৰ ঘৰটো বেছ আহলবহল৷ ওপৰত কাঠৰ চালি দিয়া, দহটা কোঠাৰ ঘৰটোৰ একেবাৰে মাজতে আছে পাকঘৰটো৷ ঘৰৰ সমুখতে আছে পকী চোট, থকা তুলসী গছজোপাৰ তলত পুৱাগধূলি ধূপচাকি দিয়া হয়৷ পিছফালে নাৰিকল আৰু আম গছৰ লগতে মাজতে থকা সৰু পুখুৰীটোক শিলেৰে পাৰ বান্ধি থোৱা আছে৷ অৰ্জুন বাবাজীৰ আশ্ৰমৰ দৰে সনাতন দাসৰ ঘৰটোও দেখিবলৈ আশ্ৰমতকৈ কোনো গুণে কম নালাগে৷ পাটপুৰত সনাতন দাসৰ ঘৰৰ দৰে না ইমান ধুনীয়া ঘৰ আন কাৰোবাৰ আছে, না ফলফুলেৰে জাতিস্কাৰ হৈ থকা এনে বাৰী আছে৷

সনাতন দাসে লাহেকৈ লে, “চাণক্যই কৈছিল, যেতিয়া দেশত আৱশ্যক , তেতিয়া গুৰুৱেও শাস্ত্ৰ এৰি অস্ত্ৰ ধৰিব লাগিব৷

কিন্তু আপুনি তেনেকুৱা সময় আহিছে বুলি কিয় ভাবিছে? চাণক্য আছিল ৰাজতন্ত্ৰত৷ তেতিয়া এজনৰ কথাকে সাধাৰণ প্ৰজাৰ ওপৰত জাপি দিয়া হৈছিল৷ কিন্তু আজি আমি জীয়াই আছোঁ গণতন্ত্ৰত৷ ইয়াত সংখ্যা গৰিষ্ঠ লোকৰ মতকেই গুৰুত্ব দিয়া হয়৷ সেই মতৰ ওপৰত কেনেকৈ কোনোবাই বুলডজাৰ চলাই নিব পাৰিব কওক?”

কিন্তু গাঁৱলৈ আহিতো বুলডজাৰ৷বাৰীৰ ফালৰ পৰা আহি থকা ৰমাকান্তই লে৷ আৰু লগতে ইয়াকো লে, “কিন্তু আমাৰ সজাগ হৈ থকাবোৰেই যদি শুই পৰে, তেতিয়াহলে সিহঁতক জগাব কোনে?”

 

তই মোক ভুল বুজিছ ৰমাকান্ত৷নীলাম্বৰৰ মাতত অসহায়তাৰ সুৰ৷

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *