ৰঙালী বিহু আৰু অসমীয়া লোকমন

ৰাধাই বোলে কৃষ্ণাই মোকে পাৰে কৰা

এৰি যমুনাৰে জল ঐ গোবিন্দাই ৰাম৷ 

ৰাইজেই লক্ষ্মী          শুকুলী পাৰৈ

ফুৰে ঘৰে ঘৰে ৰৈ

ৰত্নৰ খাটতে              প্ৰভু শুই আছিলে

লক্ষ্মী জগালে গৈ৷ 

হুঁচৰিয়ে একতাৰ ভাবো দৃঢ় কৰে৷ বিপদৰ মুহূৰ্তত গাঁৱৰ সকলো মানুহ একগোট হৈ শতৰুৰ বিপক্ষে এঘড়ি যুঁজাৰ মানসিকতাও হুঁচৰিৰ পদত পৰিলক্ষিত হয়৷ 

হাতত কাৰেফাই

ল হেৰ’ দদাই

মাৰ ঐ মাৰ ঐ বালি চৰাই৷ 

বিহুনামৰ বিষয় বহুমাত্ৰিক৷ যুগ যুগ ধৰি প্ৰেম- প্ৰণয়, বিৰহ-মিলন, ধৰ্মীয় কিম্বা আধ্যাত্মিক ইত্যাদি বিবিধ বিষয়ক বিহুনাম অসমীয়া লোক সমাজত মুখে মুখে ৰচিত হৈ আহিছে৷ সংসাৰৰ অসাৰতা সম্পৰ্কেও বিহুনামত উল্লেখ পোৱা যায়৷ 

আহিছা অকলে              যাবাগৈ অকলে

পাৰ হৈ জীৱনৰ সাঁকো

দুদিনীয়া সংসাৰত                ধেমালি কৰিবা

লগত লৈ নোযোৱা কাকো৷ 

অসমীয়া লোক-সংস্কৃতিত তামোল-পাণৰ ভূমিকা অপৰিসীম৷ দৈনন্দিন জীৱনত তামোল-পাণ নহলেই নচলে৷ বিহুৰ স’তেও তামোল-পাণৰ অবিচ্ছেদ্য সম্পৰ্ক৷ পদূলিত জপাৰ চেলেং পাৰি হুঁচৰি আদৰোঁতে শৰাইত এখনি৷ গামোচাৰ স’তে এথোকা তামোল আৰু চৈধ্য গুছি পাণ নহ’লেই নহয়৷ প্ৰণয়সূচক বিহুনামত থুৰীয়া তামোলখনৰ সঘন উল্লেখ পোৱা যায়৷ ৰাতি বিহু মাৰোঁতে হাতৰ টিপতে চেনেহীয়ে ধনক দি যোৱা থুৰীয়া তামোলখনৰ কথাই যে সুকীয়া–

কি কথা কৰিলা               কি বুধি কৰিলা

থুৰীয়া তামোলৰ লগত; 

খাওঁতে শোওঁতে               উঠোঁতে বহোঁতে

সদায় পৰি থাকে মনত৷ 

বিহু অসমীয়াৰ বাপতিসাহোন৷ অসমীয়া লোকমনৰ স’তে ওতঃপ্ৰোতভাৱে সম্পৃক্ত হৈ থকা বিহুকেন্দ্ৰিক লোকাচাৰ আৰু বিহুনামৰ গুৰুত্ব দিনক দিনে কমি আহিছে৷ কেছেটৰ দোকানৰ বিহুনামেহে আজিকালি পোনপ্ৰথম বতৰা আনে—বিহু আহিছে৷ আজিৰ ব্যস্ততাপূৰ্ণ প্ৰাত্যহিক জীৱনত বিহু বুলি সুকীয়াকৈ অনুভৱ কৰাৰ সুৰুঙাই বা ক’ত? বতৰে ঠিকেই বতৰা আনে বসন্তৰ৷ প্ৰকৃতিয়ে ফুলৰ মেলা পাতি জনাই দিয়ে বসন্ত অহাৰ খবৰ৷ পহিলা বৰষুণে চিৰাল ফটা মাটি কোমল কৰি খেতিয়কক প্ৰথম হাল জোৰাৰ বাবে উপযোগী কৰি তোলে৷ কিন্তু আমাৰ মনবোৰহে দেখোন ক্ষিপ্ৰ গতিত শিপাবিচ্ছিন্ন হ’বলৈ ধৰিছে৷ সকলোকে বিপুল পৰিৱৰ্তন৷ গাঁৱৰ হুঁচৰিয়ে গাঁও এৰি নগৰৰ বিহুমেলাৰ সৌন্দৰ্য বঢ়াইছেহি৷ বিহু বুলিলে পেটলৈ ভাত নোযোৱা বিহুৱা-বিহুৱতী আজি আৰু নাই৷ হেঁপাহৰ বিহুৱানখনিও আজি আমদানিকৃত৷ তাঁতশালত আজিৰ গাভৰুৱে সপোনৰ ফুল নাবাছে৷ যান্ত্ৰিক সুবিধাৰ বাবে ঢেঁকীৰ মাত গাঁৱতো লাহে লাহে কমি আহিছে৷ 

বিহুনামৰ অডিঅ’ কেছেট, ভিচিডিৰ সংখ্যা বাঢ়িছে৷ পুৰণি বিহুনামৰ ঠাইত ন-সৃষ্ট বিহুনামৰ অতি আধুনিক সুৰ সঞ্চাৰে বিহুক ক’লৈ লৈ গৈ আছে সৰহসংখ্যক অসমীয়াই আজিও উপলব্ধি কৰা নাই৷ কেছেট-পাৰ্লাৰৰ পৰা বিহুনাম এফাকি উফৰি আহি কাণত সোমালেও কেতিয়াবা উৎকট যৌনগন্ধী ভাষাৰ বাবে কাণত ঠিলা দিবলগীয়া অৱস্থাও হয়৷ বাছত যাওঁতে এনে অৱস্থাৰ সন্মুখীন হৈ পৰিচালকক এনে কেছেট নবজাবলৈ আমি বহুদিন বাৰণ কৰিছোঁ৷ বিশেষকৈ নাৰীৰ আংগিক সুষমাক কিছুসংখ্যক ন-বিহুনাম প্ৰণেতাই সম্প্ৰতি উদ্ভট ৰূপ দিয়াটো সঁচাকৈয়ে বিচাৰ্যৰ বিষয়৷ 

সংস্কৃতিৰ গতি বোৱতী নৈৰ পানীৰ দৰে৷ নিতৌ নতুন সমলৰ প্ৰৱেশ একো অস্বাভাৱিক কথা নহয়৷ মাথোঁ বিকৃতি হোৱাৰ পৰা বচোৱাৰ দায়িত্ব প্ৰতিগৰাকী অসমীয়াই কান্ধ পাতি ল’ব লাগিব৷ বিহু সংস্কৃতিৰ ক্ষেত্ৰত পুৰণি বিহুনামবোৰ বিচাৰি খোচাৰি পাৰিলে সুৰ সংগ্ৰহ কৰি সংৰক্ষণ কৰাটো সকলোৰে বাবে এটা নৈতিক দায়িত্ব৷ 

পৰিৱৰ্তন যিমানেই নাহক লাগে, প্ৰকৃত অসমীয়া দেহ-মনৰ গৰাকীজনে বিহু আহিলে অকলে হ’লেও অনুভৱ কৰিব বিহুৰ গৰিমাময় ঐতিহ্যৰ কথা৷ গ্ৰাম্য জীৱনৰ পৰা জীৱিকাৰ তাড়ণাত চহৰত বসবাস কৰা প্ৰতিগৰাকী অসমীয়াই আজিও নি(য় গৰুবিহুৰ দিনা হাটৰ পৰা জেতুকা, কেঁচা হালধি, মাটিমাহ আনিবলৈ নাপাহৰে৷ গৰু নাথাকিলেও মাহ-হালধিৰে গা ধুই বছৰটোলৈ  ন সংকল্প লয়৷ ৰঙালী বিহুটি অসমীয়া লোক মনৰ সাৰ্থক পৰিচায়ক—এই কথা আমি পাহৰিলে নচলিব৷ অতি চেনেহৰ ৰঙালী বিহুটি হাততে মলঙি যাবলৈ জানো দিব পাৰি? আহক আমি সকলোৱে জাতিৰ প্ৰাণৰ স্পন্দনস্বৰূপ, বিহুনাম এফাকি একেলগে গাওঁ—

কিনো কাপোৰখনি           ফুলে জকে কি

উৰি যায় বতাহৰ লগত; 

নাখাই চাৰিসাজি                থাকিব পাৰোঁ মই

ব’হাগৰ বিহুৰে লগত৷