Author: Arup Kakoti

কোনে দিছিল অভিশাপ? কোনে নাজানে ব্ৰহ্মা, বিষ্ণু আৰু মহেশ্বৰ, এইকেইগৰাকী মহাশক্তিৰ কথা, ত্ৰিমূৰ্তিৰ কথা৷ এফালে ব্ৰহ্মাক য’ত বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ সৃষ্টিকৰ্তা বুলি গণ্য কৰা হয়, আনফালে ভগৱান বিষ্ণুক জগতৰ ৰক্ষক বুলি গণ্য কৰা হয়৷ এই তিনি শক্তিৰ ভিতৰত ভগৱান বিষ্ণু আৰু ভগৱান শিৱক সমগ্ৰ বিশ্বতে পূজা কৰা হয়, কিন্তু ব্ৰহ্মাক পৃথিৱীৰ ক’তো পূজা কৰা নহয়৷ কিয় জানেনে? যদিও পৃথিৱীত ব্ৰহ্মাৰ বহু মন্দিৰ আছে, কিন্তু তাত ব্ৰহ্মাক পূজা কৰাটো নিষিদ্ধ বুলি গণ্য কৰা হয়৷ পৌৰাণিক কাহিনী অনুসৰি এসময়ত ভগৱান ব্ৰহ্মাই পৃথিৱীৰ মংগলৰ বাবে যজ্ঞ সমাপন কৰাৰ কথা ভাবিছিল৷ এতিয়া যজ্ঞৰ বাবে ঠাই বিচাৰিব লগা হ’ল৷ ইয়াৰ বাবে তেওঁ বাহুৰ পৰা ওলোৱা সুগন্ধি পদুম এপাঁহ পৃথিৱীৰ ফালে পঠিয়াই দিলে৷ কথিত আছে যে,পদ্ম সৰি পৰা ঠাইত ভগৱান ব্ৰহ্মাৰ মন্দিৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছে৷ এই ঠাইখন ৰাজস্থানৰ পুস্কৰ চহৰত, য’ত সেই ফুলৰ এটা অংশ সৰি পৰা আৰু এটা পুখুৰীত ...

নৱজ্যোতি দুৱৰাই সাত বছৰ বয়সতে ১৯৭৪ চনত শাস্ত্ৰীয় সংগীত জগতত প্ৰৱেশ কৰিছিল গোলাঘাটৰ প্ৰয়াত গুৰু নগেন চাংমাই, প্ৰয়াত গুৰু হিমেন দাস আৰু গুৰু মানিক বৰাৰ তত্বাৱধানত তবলা বাদনৰ প্ৰশিক্ষণ গ্ৰহণ কৰি৷ পৰৱৰ্তী সময়ত তেখেতে লক্ষ্ণৌ ঘৰাণাৰ ওস্তাত মুন্নে খান, কলকাতাৰ ফাৰাখাবাদ ঘৰাণাৰ পণ্ডিত শংকৰ ঘোষৰ পৰা তবলা বাদনৰ অধিক বিশেষ প্ৰশিক্ষণ গ্ৰহণৰ পাছত চূড়ান্ত পৰ্যায়ত পঞ্জাৱ ঘৰাণাৰ বিশ্বপ্ৰসিদ্ধ তবলা বিশাৰদ শিল্পী ওস্তাদ জাকিৰ হুছেইনৰ তত্ত্বাৱধানত তবলাত শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ প্ৰশিক্ষণ গ্ৰহণ কৰে৷ ১৯৮৬ চনত নৱজ্যোতি দুৱৰাই লক্ষ্ণৌৰ ভাটখাণ্ডে সংগীত বিদ্যাপীঠৰ পৰা আৰু ১৯৮৭ চনত কলকাতাৰ সৰ্বভাৰতীয় সংগীত ও সংস্কৃতি পৰিষদৰ পৰা তবলা শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ সংগীত বিশাৰদ গ্ৰহণ কৰে৷ তবলা শাস্ত্ৰীয় সংগীত ক্ষেত্ৰখনলৈ আগবঢ়োৱা তেখেতৰ অৱদানৰ বাবে ২০১২ চনৰ ৬ ফেব্ৰুৱাৰীত অসম সংগীত অনবদ্য সন্মিলনীৰ তৰফৰ পৰা সন্মান আগবঢ়োৱা হয়৷তবলা ...

প্ৰেতাত্মাৰ কাজিয়া(ৰঞ্জিত দত্ত) ২০ বছৰ আগৰ কথাঃ কাৰ্বি আংলং Journey - (Second part) ডকাইত কেইটাক থানাত গতাই, পূনৰ আমি সকলো শিল্পী কাৰ্বি আংলং পেণ্ডেলটোলৈ যাত্ৰা কৰিলোঁ৷ গৈ পোৱাৰ পিছত শিল্পীসকল ৰূমে ৰূমে গ’ল৷ পাহাৰীয়া ঠাই৷ ঘনবসতি বহুত সেৰেঙা৷ মোকো দুই কিঃমিঃ মান দূৰত থাকিবলৈ দিলে৷ পুহ মাহৰ কথা৷ সন্ধিয়া নাটক আৰম্ভ কৰিলোঁ৷ সাজ-সজ্জা (Green room) ১ কাষতে জুই একুৰা জ্বলাই বহি আছোঁ৷ বহুত ঠাণ্ডা৷ কুঁৱলি পৰিছে৷ কিছু সময়ৰ পিছতে সমিতিৰ বিষয়ববীয়া এজনে ক’লেহি- দত্ত দা দিনত যে কৈছিলোঁ- বস্তুটো লৈ আহিছোঁ৷ এইটো গেলান আৰু এই শুকান মাছখিনি বিলাই দিয়ক খাবলৈ সকলোকে৷ আমাৰ ইয়াত মেলেৰিয়া-কলেৰা আদি বেমাৰৰ পৰা বাছি থাকিবলৈ হ’লে মদ আৰু শুকান মাছ খাবই লাগিব৷ পাহাৰৰ নিজৰাৰ পানী খোৱাৰ অভ্যাস আপোনালোকৰ নাই যেতিয়া হ’ব৷ বহুত বহুত ধন্যবাদ৷ নাটক শেষ হ’ল৷ দৰ্শক ওলাই গৈ আছে৷ সমিতিৰ বিষয়ববীয়...

আমাৰ সাংস্কৃতিক অভিধা?(ড॰ নন্দ সিং বৰকলা) ইতিহাস বৰ কঠোৰ৷ ইতিহাসক প্ৰশ্ন কৰিব পৰা নাযায়৷ ইতিহাস নিজেই উত্তৰ৷ দুৰন্ত প্ৰমাণ৷ কত যুদ্ধভূমি গচকি ইতিহাস থিয় হৈ আছে৷ নাগাচাকি-হিৰোচিমা, ইহুদীসকলৰ তপত চকুলোত৷ হিটলাৰৰ দুৰ্জয় ক্ষমতা পিপাসু চৰিত্ৰত৷ ঔৰংজেৱ, বাবৰ, ছাহজাহান, হুমায়ুন, চুলতান মামুদ, কাৰ কাৰ চকুত নাছিল লোলুপ কঠোৰতা, তেজলগা বাটৰ অশ্বৰ গতিধাৰা৷ হত্যা, লুটপাত মন্দিৰৰ অপহৰণ কৰা পবিত্ৰতা, সকলো ইতিহাসে বুকুত ৰাখি খুলি ৰাখিছে মানুহৰ পদূলি৷ মাথোঁ দুচকু মেলি দুহাত সেকি বুদ্ধবৃক্ষ বোধিদ্ৰুমৰ তললৈ মানুহক টানিব পাৰিলে ইতিহাসৰ পাতত আকৌ মানুহ মানুহৰ অমল উৎসৱ উদ্‌যাপনৰ সংস্কৃত সভ্যতাৰ বিজ্ঞানৰ নন্দনতাত্বিক চেতনাৰ দৃষ্টিনন্দন ছান্দসিক জীৱনবোধৰ জগত হৈ উঠিব মানুহ৷ সমাজৰ কল্যাণৰ দুৰন্ত মহাভাৰত-ৰামায়ণ হৈ মানুহে বিলাব মানুহৰ সভ্যতা৷ চকুৰ ঐন্দ্ৰজালিক আৱেশ সানি চাব পাৰিব লাগিব কিয় বৈ আছে বৰলু...

বৰ্তমানৰ একবিংশ শতিকাত নাৰী সকলো ক্ষেত্ৰতে আগুৱাই যাবলৈ সক্ষম হৈছে৷ কিন্তু আজিও বহু মহিলা ঘৰত অথবা বাহিৰত ভিন্ন প্ৰকাৰে শোষণৰ বলি হৈ আছে৷ ধৰ্ষণ, হত্যা, শিশু শোষণ, যৌতুক প্ৰথা, নাৰীৰ শাৰীৰিক - মানসিক শোষণ আদি ঘটনাৰ বাবে বহু জীৱন ধ্বংস হৈ পৰে৷ কন্যা শিশুৰ পৰা বৃদ্ধ নাৰীলৈ এচাম বিকৃত মানসিকতাৰ লোকৰ বলি হৈ আহিছে৷ নাৰীৰ ওপৰত হোৱা অন্যায়ৰ বাবেই ওঁঠৰ শতিকাতে ইউৰোপত নাৰীবাদৰ সৃষ্টি হৈছিল৷ নাৰীবাদী চিন্তা নাৰীৰ উত্তৰণৰ বাবে প্ৰয়োজনীয়৷ নাৰীবাদ বুলি কোৱাৰ লগে লগে সাধাৰণতে বহু লোকৰ মনলৈ এটাই কথা আহে যে, নাৰীবাদ হ’ল নাৰীক অধিক প্ৰাধান্য দিব খোজা এক ভাৱধাৰা অথবা মতাদৰ্শ৷ কিন্তু এই ধাৰণা সম্পূৰ্ণৰূপে সত্যও নহয়৷ প্ৰকৃততে, নাৰীবাদে স্ত্ৰী আৰু পুৰুষ উভয় লিংগৰেই সমতাক সূচায়৷ নাৰীবাদে সামাজিক, ৰাজনৈতিক, অৰ্থনৈতিক আৰু ব্যক্তিগত সকলো ক্ষেত্ৰতেই পুৰুষ আৰু নাৰী উভয়ৰে সম-অধিকাৰক আৰু সম- মৰ্যাদাক সূচায়৷ নাৰীবাদৰ সম...

মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত চাইবাৰ সুৰক্ষা আৰু অইন(বৰষা কাশ্যপ) মোবাইল ফোনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি লেপ্‌টপলৈকে আমি সকলোৱে এতিয়া ভাৰ্চুৱেল জগতৰ সৈতি জড়িত হৈ পৰিছোঁ৷ সকলো ক্ষেত্ৰতে ভাল আৰু বেয়া দুয়োটাই থকাৰ দৰে ভাৰ্চুৱেল জগতখনতো আছে৷ আজিকালি আমি প্ৰায়ে শুনো চাইবাৰ ক্ৰাইমৰ কথা৷ চাইবাৰ অপৰাধীসকলে সুবিধা বুজি নানা জঘন্য কাৰ্য কৰি অহা কথা আমি সকলোৱে জানো৷ এনে কাৰ্যৰ পাকচক্ৰত পৰি কিমান যে মানুহ আজি সৰ্বস্বান্ত হ’ব লগা হৈছে বা মান-সম্মান হেৰুৱাই নগুৰ-নাকটি হ’ব লগা হৈছে, সেয়া শুনিলে গাৰ নোম শিয়ৰি উঠে৷ বিশেষকৈ মহিলাসকল এনে অপৰাধৰ বলি হোৱা ঘটনা বৃদ্ধি পাইছে৷ তেনে ক্ষেত্ৰত মহিলাসকলৰ কৰণীয় কি? তেওঁলোকে কি কৰা উচিত৷ কোনটো উপায়েৰে আইনী সহায় লাভ কৰিব পাৰি?  আহক, আজি তাৰেই আলোচনা কৰোঁ৷ চাইবাৰ সুৰক্ষাৰ বাবে দেশৰ আইন তথ্য প্ৰযুক্তি আইন ২০০০ এই আইনখনে যিকোনো ধৰণৰ পৰ্ণগ্ৰাফী আৰু অশ্লীল দৃশ্য তথা কাৰ্যকলাপক অপৰাধ...

তন্মনা চৌধুৰী হৈছে সুপৰিচিত সত্ৰীয়া আৰু ওডিছী নৃত্য পটিয়সী, সংগীত নাটক একাডেমী বঁটা প্ৰাপক গুৰু প্ৰয়াত গৰিমা হাজৰিকাৰ জ্যেষ্ঠ শিষ্যা৷ তেওঁ অখিল ভাৰতীয় মহাবিদ্যালয়ৰ পৰা বিশাৰদ ডিগ্ৰাধাৰী৷ তেওঁ গুৱাহাটীত অনুষ্ঠিত বশিষ্ঠ উৎসৱৰ লগতে অসমৰ কেইবাঠাইত আৰু ৰাজ্যৰ বাহিৰতো ইজেদ চিচি কলকাতা, পুট্টাপাৰ্থেত চাই বাবা উৎসৱ, উৰিষ্যাৰ কোণাৰ্ক মহোৎসৱ, কলকাতা স্বৰ্ণ নৃত্য প্ৰতিভা, যোধপুৰ নৃত্য প্ৰতিভা, পাটনা অক্টেভ মহোৎসৱ, শিলিগুৰিৰ গুৰু প্ৰণতি নৃত্যানুষ্ঠান পৰিৱেশন কৰে৷ নৃত্য সংৰচনা (গুৱাহাটী), শুৱালকুছি নৃত্য মহোৎসৱতো নৃত্য পৰিৱেশন কৰে৷ সত্ৰীয়া আৰু ওডিছী নৃত্যৰ লগতে তেওঁ তেওঁৰ গুৰুৰ পৰিচালনাত কেবাখনো নৃত্য নাটকত অভিনয়ো কৰিছে৷ তদুপৰি তেওঁ গুৰু ৰাজা, মৌমাখি আৰু ভালুক, অসমৰ এখন গাঁৱৰ ছবি আৰু পুলক গগৈ পৰিচালিত ‘মমতাজ’ নামৰ এখন ছবিত সহ নৃত্য পৰিচালক ৰূপেও কাম কৰিছে৷ সম্প্ৰতি মিতালি কলা কেন্দ্ৰত ওডিছী আৰু সত...

গুৰু প্ৰয়াত গৰিমা হাজৰিকাৰ অধীনত ৬ বছৰ বয়সতে অংকিতা শইকীয়াই সত্ৰীয়া নৃত্য শিক্ষণ-অনুশীলন আৰম্ভ কৰে৷ অখিল ভাৰতীয় গন্ধৰ্ব মহাবিদ্যালয়ৰ পৰা ওডিছীত বিশাৰদ ডিগ্ৰী অৰ্জন কৰা অংকিতা শইকীয়াই গুৰু গৰিমা হাজৰিকাৰ তত্বাৱধানত মিতালী কলা কেন্দ্ৰত কেবাটাও নৃত্য প্ৰযোজনাত অংশগ্ৰহণ কৰে৷ অসমৰ শুৱালকুছি সত্ৰীয়া নৃত্য উৎসৱ, নৃত্য সংৰচনা, গুৱাহাটীৰ লগতে অলপতে ৰাজ্যৰ বাহিৰতো ভাৰত প্ৰসিদ্ধ নৃত্য গুৰু কেলুচৰণ মহাপাত্ৰৰ সোঁৱৰণত পশ্চিমবংগৰ জলপাইগুৰিত ‘গুৰু প্ৰণতি’ত নৃত্য পৰিৱেশন কৰে৷ মিতালী কলা কেন্দ্ৰৰ প্ৰশিক্ষকৰূপে কৰ্মৰত অংকিতা শইকীয়াই মিতালী কলা কেন্দ্ৰৰ নৃত্য প্ৰযোজনা যেনে– ‘কামৰূপ কামাখ্যা’, ‘নৱ চেতনা’, দ্ৰৌপদী কী আত্ম কথায়ে’, ‘দষানন’, ‘মহিষাসুৰ মৰ্দিনী’ আদিকে ধৰি কেবাটাও নৃত্য প্ৰযোজনাত সহকাৰীৰূপে কাম কৰে৷ সময়ত আগশাৰীৰ নৃত্য প্ৰতিষ্ঠান হৈ উঠে আৰু নিজা অট্টালিকা পৰিসৰত নৱ প্ৰজন্মৰ মাজত নৃত্য চৰ্চাৰ সেৱা আ...