FESTIVAL

শৰতৰ বতৰা লৈ শাৰদীয় দুৰ্গোৎসৱ আহিল৷  শৰৎ ঋতুক আঁকোৱালি ললে প্ৰকৃতিয়ে, চৌদিশে শৰতৰ শেৱালিৰ অথবা বকুল ফুলৰ গোন্ধ, নিয়ৰৰ দুৱৰি দলিছাখন ৰ’দৰ পোহৰত চিকমিকাব ধৰিছে নিয়ৰৰ টোপালবোৰে৷ নৈ দাঁতিকাষৰীয়া নতুবা চৰ-চাপৰিত গজি উঠা কহুৱা, বন-বিৰিণাবোৰে আকাশলৈ চাই হাঁহি বিৰিঙাব ধৰিছে, উলাহত বতাহত হালি-জালি নাচি পৰিছে৷ পথাৰত গজি অহা ধাননি দৰা যৌৱন প্ৰাপ্তি হৈ ওফন্দি আহিছে৷ শৰৎ মুখী পক্ষীকুল দুৰ দুৰণিৰ পৰা আহি সৌন্দৰ্য বৰ্দ্ধন কৰি তুলিছে বিল অথবা হাবি-বননিত, শৰৎত ফুলা বিভিন্ন ৰঙী ফুলবোৰে যেন জিপাল কৰি তুলিছে চৌপাশে, এক উছৱ মুখৰ পৰিৱেশ৷ দুৰ্গাপূজা বুলি ক’লে সাধাৰণতে জেলেপীৰ কথা, পিষ্টল আৰু পুতুলাৰ কথা মনলৈ আহে ৷ মন শৈশৱলৈ উৰা মাৰে৷ বৰ্তমান মানুহে কিন্তু বেছিকৈ জাক-জমকতাকহে বেছি প্ৰাধান্য দিয়া দেখা যায়৷ কোনটো পূজা মণ্ডপ কিমান ডাঙৰ অথবা কি ডিজাইন দিয়ে ইত্যাদি কথাবোৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে৷ আজি-কালি ডাঙৰ ডাঙৰ মণ্ডপ...

ফাগুন মানেই এজাক উতনুৱা পছোৱাই অনা দুৰন্ত গতিৰ পছোৱা বতাহ৷ বৈচিত্ৰ্যময় ফাগুনৰ কত যে কথা- পছোৱা হৈ পৃথিৱীক বুৰাই পেলোৱাই ফাগুনৰ স্বভাৱ৷ ফাগুন মানেই পলাশ-শিমলুৰ ৰঙাকৈ ফুলি উঠা অঘোষিত প্ৰতিযোগিতা, হেমন্তৰ হালধীয়াত নাচি বাগি সৰাপাত উৰুৱাই উদং পথাৰ, লঠঙা বিৰিখ, হাবি-বননি সকলোৰে বুকুত ফাগুনেই ধুলিৰ আবিৰ সানি ফাগুনী মলয়াজাকে পাহৰি পেলায় নিজৰ ঠিকনা, নামানে কোনো নিৰ্দেশ-নাই কোনো নিয়মৰ কথা৷ এক অহংকাৰী, ভাৱৰ খেয়ালী মনৰ৷ সৰাপাতৰ বুকুত ফাগুনৰ খচ্‌মচনিত ৰুনুজুনু নুপুৰ বাজে৷ খোলা খিৰিকীৰ শুকান পাতৰ বুকুত প্ৰেমৰ ছবি আঁকি চিঠি বিলায় আৰু তাতেই থাকে ফাগুনৰ অলেখ বতৰা-জনা-নজনা ভাষাৰেই ফাগুনেই কৈ উঠে... ‘শুকান পাতৰ চিঠি খিৰিকীৰে ময়েই বিলাওঁয শুকান পাতত থকা খবৰৰ কথা মাথোঁয মোকো নুসুধিবা...৷ (নৱকান্ত বৰুৱা) সঁচাকৈয়ে ফাগুন বৰ খেয়ালী মনৰ, কোনোৱে যদি ফাগুনক অনুভৱ কৰিব খোজে বিষন্নতাৰ দস্তাবেজৰূপে, আকৌ কোনোৱে ফা...

ফাগুনৰো আছে নিজস্ব একোটি স্বভাৱ৷ ফাগুনে যদিও মন উৰুঙা কৰে, কাৰোবাৰ মন বেদনাৰে গধুৰ কৰে, নতুবা ফাগুনৰ উতলা বাঁ লাগি কোনোবা চঞ্চলো হয়৷ তথাপি ফাগুনৰ বুকুতে লুকাই থাকে জীৱনৰ বতৰা, বহাগৰ বতৰা, বসন্তৰ আগমনৰ বতৰা৷ ফাগুনৰ আঁচলতে ধৰি নামি আহে ফাঁকুৱা বা ৰঙৰ উৎসৱ৷ এই উৎসৱ সমূহেই হ’ল আমাৰ প্ৰাণ৷ হোলী বা ফাঁকুৱা ৰঙৰ উৎসৱ৷ বসন্তকালীন এই উৎসৱ অতি মাদকতাময়৷ প্ৰকৃতিৰ উন্মনা পৰিৱেশত ফাগুনে ছটিয়াই দিয়া নানান ৰঙৰ ফুলৰ সমাৱেশত হোলী বা ফাকুৱাই মানুহক উতলা কৰে৷ কিন্তু এই উতলা উৎসৱৰ মাজত আছে প্ৰকৃতি আৰু পৰিৱেশ চেতনা৷ হোলী বা ফাঁকুৱাত মূল কাৰ্যসূচী হৈছে ৰং খেলা৷ দৌল বা হোলী উৎসৱ হৈছে ঋতুকালীন ৰং আৰু আনন্দৰ উৎসৱ৷ এই দৌল উৎসৱক ভাৰতবৰ্ষৰ ভিন্ন জাতি-সম্প্ৰদায়ৰ হিন্দু ধৰ্মাৱলম্বী লোকে বিভিন্ন নামেৰে পালন কৰা দেখা যায়৷ এই উৎসৱক হোলী, ফাঁকুৱা, ফল্গু উৎসৱ, বসন্তোৎসৱ, মদনোৎসৱ, হোলিকা দাহন আৰু দেউল উৎসৱ আদি নামেৰে বিভি...

অসমৰ সত্ৰ বা গাঁও-চহৰৰ নামঘৰ-মন্দিৰত ফাগুন বা চ’ত মাহৰ পূৰ্ণিমা তিথিত অনুষ্ঠিত হোৱা শ্ৰীকৃষ্ণ ভগৱন্তৰ ‘‘দেউল বা দৌল উছৱ’’, পূৰ্বতে কেৱল বৈকুণ্ঠতহে অনুষ্ঠিত হৈছিল বুলি আমাৰ শাস্ত্ৰবিলাকে কয়৷ এই উছৱত শ্ৰীকৃষ্ণক দোলাত তুলি গোপ-গোপী-ভকতসকলে ভগৱানৰ প্ৰশংসামূলক গীত গাই নানাধৰণৰ গীত-নৃত্য-নাট্যৰ তালে তালে নাচি ইজনে-সিজনৰ গালে-মুখে ফাঁকুগুৰি সানি আনন্দ কৰিছিল৷ ব্ৰহ্মা, ইন্দ্ৰ, ৰুদ্ৰ আদি দেৱতাই পৰমপুৰুষক প্ৰাৰ্থনা কৰি এই উৎসৱ ‘দেৱলোক’লৈ আনিলে৷ ফাগুন মাহত ভগৱানে জনগণৰ কল্যাণাৰ্থে ক্ৰীড়া কৰিবলৈ দোলাৰোহণ কৰে৷ পৰৱৰ্তী সময়ত ‘ওৰেষা তীৰ্থ’ত ৰজা ইন্দ্ৰদ্যুম্নই নতুন ৰূপেৰে দৌল উছৱ পাতিবলৈ লয়৷ অসমত শ্ৰীমন্ত শঙ্কৰদেৱে বৈকুণ্ঠৰ আৰ্হিত ‘বৰদোৱা সত্ৰ’ত দৌলোৎসৱ পাতিছিল৷ পোন প্ৰথমবাৰৰ বাবে মহাপুৰুষ গুৰুজনাই মাত্ৰ একৈছ বছৰ বয়সতে ‘বৰদোৱা ধাম’ত এই দৌলোৎসৱ বা ফল্গুৎসৱৰ পাতনি মেলিছিল ফাগুন মাহৰ পূৰ্ণিমা তিথিত, ‘‘চিহ...

অসমৰ জাতীয় উৎসৱ হৈছে বিহু৷ বিহু আমাৰ তিনিটি৷ এই তিনিটি বিহু পালন কৰা হয় নিদিষ্ট সময় আৰু নীতি পৰম্পৰাৰ মাধ্যমেৰে৷ প্ৰত্যেকটো বিহুৰ লগতে জড়িত হৈ আছে কিছু জনবিশ্বাস৷     মাঘ বিহু পালন কৰা হয় মকৰ সংক্ৰান্তি তিথিত৷ এই তিথিত মকৰ ৰাশিত সূৰ্যৰ আগমন হয়৷ মকৰ সংক্ৰান্তিত অসমত ভোগালী বিহু পালন কৰা হয়৷ ভোগৰ উৎসৱ ভোগালী৷ এসাজ খাই এসাঁজলৈ চিন্তা কৰা লোক সকলেও ভোগালী বিহুৰ দিনা পৰিয়ালৰ সকলো মিলি ভালদৰে এসাজ খোৱাৰ প্ৰয়াস কৰে৷     মাঘ বিহুৰ আগদিনা উৰুকা৷ উৰুকাৰ দিনা মেজি আৰু ভেলাঘৰ সাজি একেলগে ভোজ ভাত খাই অসমীয়া ৰাইজে আনন্দ কৰে৷ অসমীয়াৰ প্ৰত্যেকটো বিহুৱেই কৃষিজীৱী সমাজ এখনক কেন্দ্ৰ কৰি অনুষ্ঠিত হয়৷ অসমৰ সকলো জনসাধাৰণে আঘোণৰ পথাৰৰ সোণালী ধান চপাই আনি ভঁৰাল ভৰাই তোলে৷ গতিকে এই বিহুত প্ৰতি গৰাকী গৃহিনীয়ে চিৰা, পিঠা, সান্দহ, লাৰু, দৈ-গাখীৰৰে ভোগৰ উৎসৱ ভোগালী বিহু উলহ মালহেৰে উ...

শাৰী শাৰী বন্তিৰ প্ৰজ্বলিত ৰশ্মিয়ে পোহৰাই তুলিছে আজি খেৰৰ পঁজাটি৷ অন্যদিনে দুঃখ-ক্লেশ-তমসাই মুখবোৰ আ২৬ন্ন কৰি ৰাখিলেও আজি যেন চকুৱে-মুখে পোহৰ/ কেৱল পোহৰ// সেই পোহৰ আজি মুনমুন, চুনুহঁতৰ মুখতো/ ফটকা ফুটাবলৈ, বাঁহৰ জেং প্ৰস্তুত কৰি দিবলৈ দেউতাকক সিহঁতে খাটনি ধৰিছে৷ পল্লৱীহঁতো লাগি গৈছে আল্পনা সজোৱাত৷ কোনে কিমান ধুনীয়াকৈ আল্পনা সজাই তুলিব পাৰে/– দীপাৱলীৰ এই দৃশ্য সদৌ অসম কিম্বা ভাৰতবৰ্ষৰ তথা দক্ষিণ এছিয়াৰ৷ বছৰৰ আটাইতকৈ অন্ধকাৰ দিন কাতিমাহৰ অমাৱস্যা তিথিত মূল দেৱালী পালন কৰা হয়৷ কেৱল ভাৰতবৰ্ষতে নহয় সমগ্ৰ দক্ষিণ এছিয়াতে এই উৎসৱ উলহ-মালহেৰে উদ্‌যাপন কৰাৰ লগতে সমগ্ৰ বিশ্বৰ ভাৰতীয় মূলৰ মাজত অতি জনপ্ৰিয় এই উৎসৱ৷ দেৱালিৰ আগে আগে মানুহে তেওঁলোকৰ ঘৰ আৰু কৰ্মস্থানৰ চাফ-চিকুণ, পুনৰ নিৰ্মাণ আৰু সৌন্দৰ্য বৰ্ধনত ব্যস্ত হয়৷ দীপান্বিতাৰ দিনা সকলোৱে সুন্দৰ সাজ পৰিধান কৰি ঘৰৰ ভিতৰত, চোতালত মিঠাতেলৰ মাটিৰ ...

               (ৰ)                শৰতৰ বোকোচাত উঠি পুনৰ ধৰালৈ নামিছে শীতৰ দিনবোৰ৷ শীতে আমাক স্পৰ্শ কৰিছে কি নাই, শীতে আমাৰ চৌপাশ কৰিবলৈ যো-জা চলাইছে মাথোন, তেনে সময়তে আকৌ আৰম্ভ হৈছে কথাবোৰ৷ সেই পুৰণি কথাবোৰ৷ কোনোবাই যদি শীতৰ সুন্দৰ পুৱাবোৰৰ কথা ভাবি উদ্বাউল হৈ পৰিছে, কোনোবাই আকৌ আৰম্ভ কৰি দিছে গুৱালগালি৷ কত যে গালি হজম কৰিবলগীয়া হৈছেহি শীতেঃ এই সময়ত কাম কৰিব নোৱাৰি, অলপ পানী হাতত লাগিলেই শোঁতোৰা পৰে হাত, পুৱাতেই উঠিবকে নোৱাৰি৷ আমিবোৰ যেন অকৃতজ্ঞ৷ শীতেই হওক কিম্বা গ্ৰীষ্ম, বসন্তই হওক কিম্বা শৰৎ, অথবা নহওক কিয় অন্য কোনো ঋতুঃ আমি, মানুহ নামৰ প্ৰাণীবিধে কেতিয়াও প্ৰকৃতিৰ ওচৰত কৃতজ্ঞ হোৱাৰ পথ নেদেখো৷ দেখা নাছিলোঁ৷ গ্ৰীষ্ম, বৰ্ষা, শৰৎ, হেমন্ত কোনোটো ঋতুৱেই আমাক আহ্লাদিত কৰিব নোৱাৰে৷ সদ...

অসমৰ বৰ্তমান সময়খিনিত শৰৎ কালৰ আগমনে যদিও মনত এক উৎসাহ আৰু শীত কালৰ আগমনৰ কথা সোঁৱৰাই দিয়ে তথাপিও কিছু বছৰৰ পৰা গৰমৰ প্ৰখৰ ৰ’দ আৰু আদ্ৰৰ্তাৰে ভৰা দিনবোৰ যেন আজিকালি আমি ডিচেম্বৰ মাহৰ প্ৰথম ভাগলৈ অনুভৱ কৰি থাকো৷ এয়াই গ্ল’ৱেল ৰ্ৱ’মিং৷ যিয়ে নহওক আমি ভাৰতীয় সকল সদায়ে নিজৰ উৎসৱ-পাৰ্বন লৈ যিকোনো পৰিস্থিতিতে উৎসাহিত হৈ থাকো৷ অক্টোবৰ মাহ মানেই পূজাৰ বতৰ৷ দ্বীপাৱলীৰ আগমন... বিয়া-বাৰুৰ আয়োজন, নৱবৰ্ষ আৰু যে ক’ত কি...?ঘৰ্মাক্ত দেহ আৰু চুলিয়ে আমাৰ বিভিন্ন সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰে৷ মুখত কিবা এটা সানিলেই যেন আৰু বেছি গৰম লাগিব, চুলিৰ গুৰিবোৰ ঘমাৰ কাৰণে... চুলি সৰা... চুলিৰ গুৰিত উফিৰ জন্ম... ইত্যাদি৷ আহকচোন কিদৰে এইবোৰৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পাব পাৰি থোৰতে জানি লওঁ৷মুখৰ ছালখন সতেজ কৰি ৰাখিবলৈ সঘনাই পানীৰ ব্যৱহাৰ কৰক... ভিজা কাপোৰ অথবা ৱেট ছি{¨ (Wait Tissue)ৰ ব্যৱহাৰ কৰি মুখখনত সামান্য হেঁচা প্ৰয়োগ কৰি মচ...